Bài tập cơ sở vật chất di truyền - biến dị và cấu trúc di truyền quần thể

Đây là những dạng bài tập thuộc khoa học chính xác. Do đó, học sinh phải nắm vững công thức mới giải được.

Tuy nhiên, không nên nắm công thức một cách máy móc vì sẽ rất nhanh quên. Điều cơ bản là các em phải nắm được bản chất và hình thành ra công thức ấy. Trên cơ sở đó, phải biết vận dụng các công thức một cách linh hoạt trong khi giải bài tập trên lớp và ở nhà.

Bài tập quy luật di truyền (bài tập lai)

Riêng bài tập quy luật di truyền (bài tập lai) thuộc khoa học thực nghiệm, phải sử dụng lí thuyết đã học để giải thích kết quả thí nghiệm theo đề bài (biện luận và viết sơ đồ lai).

Để biện luận một bài tập lai (dạng toán nghịch) ta tiến hành các bước sau:

- Xác định tính chất di truyền của tính trạng (tính trội, lặn).

- Quy ước gen.

- Xác định quy luật di truyền chi phối phép lai.

- Xác định kiểu gen của bố mẹ.

- Viết sơ đồ lai (nếu có hoán vị gen thì phải tính tần số hoán vị gen trước khi viết sơ đồ lai).

Sau khi làm xong, học sinh nên kiểm tra với tỉ lệ kiểu hình qua sơ đồ lai, nếu đúng với đề bài cho là đã biện luận chính xác.

Với các bài bài tập cho tương đối đơn giản trong đề thi, học sinh có thể làm ngay không cần các bước trên nhưng để hiểu được bản chất và tìm ra kết quả nhanh thì phải giải trình tự các bước trên.

Lưu ý, không đầu tư quá nhiều thời gian vào các tiết bài tập vì bài tập trong đề thi chỉ chiếm khoảng 20% tổng số câu mà có rất nhiều dạng khác nhau.

Sau khi tiến hành các công việc trên, học sinh cần kiểm tra kiến thức của mình. Đó là dùng các đề thi năm trước, các đề thi của giáo viên cung cấp và các câu trắc nghiệm trong sách bài tập sinh học 12, tự làm bằng cách không xem đáp án, sau đó đối chiếu với kết quả của từng câu, những câu làm sai phải xem xét tại sao mình chọn đáp án sai, từ đó củng cố lại phần kiến thức chưa chắc chắn.

Với những đề thi của các năm trước, học sinh cần phô tô phiếu trả lời thành nhiều bản để tự làm. Khi làm cần phải tính thời gian, sau đó đối chiếu với kết quả để tự chấm điểm cho bản thân.

Đây là bước tập duyệt và củng cố kiến thức để bước vào mùa thi có nhiều kết quả tốt đẹp. Trong trường hợp này yêu cầu học sinh nêu cao tinh thần tự học, tự làm các đề thi trắc nghiệm.