Hội thảo góp ý trang Hệ thống dữ liệu không gian về dân số và phát triển (Webgis)

30-11-2021

Phổ biến thông tin thống kê là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển thông tin thống kê Việt Nam trong giai đoạn tới. Nhằm đưa thông tin thống kê có hệ thống, khoa học và hiện đại đến người sử dụng thông tin thống kê, sáng ngày 26/11, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (TCTK) đã tổ chức Hội thảo góp ý trang Hệ thống dữ liệu không gian về dân số và phát triển dựa trên dữ liệu Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019 và các nguồn dữ liệu khác (Webgis). Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Thị Hương chủ trì hội thảo.

Tham gia hội thảo có Phó Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Trung Tiến, đại diện lãnh đạo, chuyên viên các vụ liên quan trực thuộc cơ quan TCTK.

Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương phat biểu khai mạc hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương cho biết, trong cuộc tổng điều tra dân số và nhà ở, TCTK đã cam kết ứng dụng tối đa công nghệ thông tin trong tất các các khâu từ giai đoạn chuẩn bị cho đến khi thu thập và công bố sâu hơn về kết quả dân số thời gian qua. Với tinh thần này, Vụ thống kê Dân số và Lao động được sự tài trợ của Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam sau hơn 8 tháng triển khai hoàn thiện đã xây dựng được trang Hệ thống dữ liệu không gian về dân số và phát triển dựa trên dữ liệu TĐT Dân số và Nhà ở năm 2019 và các nguồn dữ liệu khác (Webgis). Thông qua trang web này, các dữ liệu thống kê không chỉ gói gọn trong không gian của một đơn vị, quốc gia mà sẽ đi xa hơn và có thể nhanh nhất, nhiều nhất, chi tiết nhất và đặc biệt là gắn các hộ gia đình với các vị trí định vị cụ thể dựa vào công nghệ định vị trên bản đồ của Việt Nam. Theo Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương, đây là công nghệ tiên tiến được nhiều quốc gia áp dụng, nhất là trong bối cảnh hiện nay, khi mà các hoạt động sản xuất và tiêu dùng được gắn với mã vạch và được truy xuất nguồn gốc tính từng vị trí địa lý của các đơn vị sản xuất và tiêu dùng trên toàn bộ nền kinh tế. Đây còn là công cụ giúp cho việc mô tả không chỉ là dữ liệu dân cư mà các dữ liệu về môi trường, về xã hội cũng như là phản ứng kịp thời hỗ trợ cho người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo an sinh cũng như đảm bảo các chương trình chiến lược được thực hiện cụ thể trên sơ đồ tổng thể.

Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đánh giá cao đơn vị chủ trì đã chủ động dưới sự chỉ đạo của Lãnh đạo Tổng cục, đến nay trang web đã hoàn thiện bước đầu. Tại hội thảo này, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đề nghị các đại biểu tập trung cho ý kiến đóng góp để tiếp tục hoàn thiện trang web hướng tới xây dựng được một trang web không chỉ xứng tầm ở trong nước mà có thể so sánh với quốc tế. Từ việc hoàn thành trang web, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương bày tỏ mong mong muốn TCTK sẽ tiếp tục hoàn thiện nhân rộng cách thức này đối với tất cả các cuộc điều tra khác.

Tại hội thảo, các đại biểu đã nghe đại diên lãnh đạo Vụ thống kê Dân số và Lao động trình bày giới thiệu nội dung và các tính năng của trang Webgis.

Cụ thể, cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019 điều tra thu thập cơ sở dữ liệu của 26 triệu hộ dân, với dàn dữ liệu GPS về kinh độ và vĩ độ của 26 triệu hộ dân này; và TCTK là đơn vị duy nhất trên toàn quốc có cơ cơ sở dữ liệu thông tin này. Để tận dụng giá trị của cơ sở dữ liệu này, được sự chỉ đạo của lãnh đạo TCTK và sự phối hợp của các bên liên quan, Vụ Thống kê Dân số và Lao động đã xây dựng trang hệ thống dữ liệu không gian dân số và phát triển. Trang web được xây dựng ứng dụng có thể sử dụng trên tất cả các nền tảng và tất cả các hệ thống máy như Laptop, máy để bàn, điện thoại hay các thiết bị cầm tay. Giao diện trang web gồm hai màu chủ đạo là màu xanh dương và màu trắng. Thiết kế trang web dạng phẳng mang lại cảm giác đơn giản, khả năng tương tác cao và đây cũng là xu thế của thiết kế hiện đại về công nghệ hiện đại. Trang web có bố cục giao diện khá thân thiện.

Về tính năng trang web biểu diễn phân bố dân số trên các lớp bản đồ khác nhau gồm: Bản đồ Việt Nam, bản đồ giao thông và bản đồ hành chính; tích hợp số liệu về kinh tế và môi trường những số liệu này được cập nhật thường xuyên, nhanh chóng và chính xác. Trang web này rất dễ dàng nâng cấp và kết nối với nhiều hệ thống khác. Các danh mục chỉ tiêu trong hệ thống cơ sở dữ liệu không gian này khá đa dạng từ dân số, môi trường đến các vấn đề kinh tế... đều được đưa lên trang web. Các số liệu về kinh tế xã hội được cập nhật 5 năm gần nhất. Số liệu kết quả tổng điều tra Dân số và nhà ở năm 2019 có số liệu của 63 tỉnh, 113 huyện và hơn 11 nghìn xã và đặc biệt là 26.870.079 hộ dân sẽ được đưa lên trang web. Ngoài ra, có 22.163.000 cơ sở y tế phân bố khắp nơi trên toàn quốc cũng sẽ được đưa lên trang web... Chế độ xem bản đồ theo 2 dạng là bản đồ điểm và bản đồ nhiệt.

Khả năng phát triển của trang web có thể tích hợp với các lớp bản đồ khác nhau như: Bản đồ địa hình sông ngòi… để tăng cao giá trị sử dụng của trang web; kết nối với các trang web có cùng ngôn ngữ bản đồ khác như: Trang web bản đoof rừng, bản đồ ứng phó khẩn cấp với thiên tai… để trở thành một hệ thống cơ sở dữ liệu đầy đủ trong mối quan hệ với dân cư; tích hợp thêm các cơ sở dữ liệu thông tin về GPS khác như: Cơ sở dữ liệu về hộ sản xuất kinh doanh cá thể để xác định được phân bổ của hộ sản xuất kinh doanh cá thể ở đâu trong mối quan hệ với dân cư; tích hợp cập nhật thêm nhiều các chỉ tiêu thống kê khác như cập nhật thống kê về nghèo hay chỉ tiêu HDI. Ngoài ra, trang web có thể ứng dụng trong việc phân chia địa bàn điều tra, giám sát điều tra và thực hiện điều tra.

Tại hội thảo, đại diện lãnh đạo Vụ thống kê Dân số và Lao động cũng đưa ra một số đề xuất để tiếp tục triển khai xây dựng trang web trong thời gian tới.

Toàn cảnh hội thảo

Tại hội thảo, các đại biểu cũng dành thời gian thảo luận đóng góp, cho ý kiến vào trang Ưeb. Nhìn chung, các đại biểu đánh giá cao việc xây dựng trang web và sự cần thiết của trang web trong giai đoạn hiện nay. Các đại biểu cho rằng, việc hình thành trang web rất hữu ích cho người sử dụng thông tin, giao diện trang web được xây dựng theo hướng dễ sử dụng với người dùng tin.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Tổng cục trưởng TCTK Nguyễn Trung Tiến cho rằng về lâu dài, cần tiếp tục đầu tư chuyên sâu, dành nguồn vốn đầu tư xây dựng trang web hiện đại; Cục Thu thập dữ liệu và CNTT phối hợp với Vụ Thống kê Dân số và Lao động và các vụ liên quan của TCTK cùng tham gia để phát triển trang web.

Kết thúc hội thảo, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương chúc mừng Vụ Thống kê Dân số và Lao động có sản phẩm trang web mở ra hướng nền tảng dùng chung cho tất cả các Vụ trong TCTK về phổ biến thông tin ứng dụng tối đa công nghệ mới, ứng dụng kỹ thuật số. Đặc biệt là kỹ thuật số trong không gian, trong kết nối định vị.

Về nhiệm vụ thời gian tới, để phục vụ cho buổi ra mắt trang web vào ngày 9/12/2021, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương yêu cầu Vụ Thống kê Dân số và Lao động chủ trì xây dựng kế hoạch cụ thể phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát hoàn thiện trang web; Vụ Thống kê Tổng hợp phối hợp với Vụ Thống kê Dân số và Lao động là hai đơn vị chính về mặt chuyên môn và kỹ thuật phối hợp với Cục Thu thập dữ liệu xây dựng kế hoạch cụ thể tiếp nhận, bàn giao và đặc biệt phân công cụ thể cho các đơn vị. Bên cạnh đó, trên cơ sở phân công nhiệm vụ cụ thể các đơn vị sẽ đề xuất nguồn lực con người, tài chính, các điều kiện cần thiết khác để phục vụ cho việc duy trì và phát triển trang web ngay sau lễ công bố…./.

Huỳnh Thế Nhiệm

(Nguồn: Tạp chí Con số & Sự kiện)